نرم افزار جامع مدیریت کتابخانه
امکان مدیریت کلیه امورمربوط به کتابخانه
مدیریت کتابخانه الکترونیکی - نامک
در عصر حاضر با ظهور شاخه های جدید علم و گسترش شاخه های موجود و نیز رشد تعداد دانشجویان و محققان، کتابخانه های سنتی دیگر به تنهایی گنجایش نگهداری حجم عظیم کتابهای موجود و نیز توان پاسخگویی به خیل افراد متقاضی استفاده کننده از این منابع را ندارند.
یکی از کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات که می تواند نقش مهمی در زمینه گسترش ارائه و اشتراک منابع و اطلاعات داشته باشد، کتابخانه الکترونیکی می باشد. در این نوع کتابخانه محدودیت های کتابخانه های سنتی تا حد بسیار زیادی از بین رفته بطوریکه مشکلاتی از قبیل محدودیت استفاده همزمان از یک منبع، فضای فیزیکی مورد نیاز ، استهلاک کتابها و ... تقریبا از بین رفته اند.
نکته دیگر در زمینه کتابخانه های الکترونیکی، بحث حقوق پدید آورندگان یا به عبارت دیگر قانون “کپی رایت” است. با توجه به اینکه در این نرم افزار، اعضای کتابخانه الکترونیکی دقیقا همان اعضای کتابخانه سنتی بوده و بحث ارائه این سیستم به عموم مردم مد نظر نیست، بنابراین مغایرتی با این قانون نیز وجود نخواهد داشت.
یکی از کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات که می تواند نقش مهمی در زمینه گسترش ارائه و اشتراک منابع و اطلاعات داشته باشد، کتابخانه الکترونیکی می باشد. در این نوع کتابخانه محدودیت های کتابخانه های سنتی تا حد بسیار زیادی از بین رفته بطوریکه مشکلاتی از قبیل محدودیت استفاده همزمان از یک منبع، فضای فیزیکی مورد نیاز ، استهلاک کتابها و ... تقریبا از بین رفته اند.
نکته دیگر در زمینه کتابخانه های الکترونیکی، بحث حقوق پدید آورندگان یا به عبارت دیگر قانون “کپی رایت” است. با توجه به اینکه در این نرم افزار، اعضای کتابخانه الکترونیکی دقیقا همان اعضای کتابخانه سنتی بوده و بحث ارائه این سیستم به عموم مردم مد نظر نیست، بنابراین مغایرتی با این قانون نیز وجود نخواهد داشت.
امکانات نرم افزار نامک
با توجه به نیازهای موجود در کتابخانه های الکترونیکی، ابزار طراحی شده برای سیستم کتابخانه الکترونیکی “کارا” به خوبی کلیه فرآیندهای ثبت کتابها، ثبت اطلاعات کاربران، مطالعه کتابها، جستجو در اسناد و ... را در اختیار کاربران و مدیران سیستم قرار می دهد. بخشی از توانمندیهای این سیستم عبارتند از:
امنیت سیستم
برای رفع مشکلاتی مانند سواستفاده از اطلاعات موجود در سیستم، خرابکاری و دستکاری اطلاعات، روالهای امنیتی ویژهای در سیستم کتابخانه الکترونیکی تعبیه شده است.
رده بندی دسترسی ها
دسترسی به اجزای مختلف در نرمافزار اعم از اسناد موجود در سیستم و یا بخشهای مدیریتی آن بصورت مبتنی بر نقش (Role Based) میباشد. به عبارت دیگر هر کاربر در سیستم با توجه به نقشهایی که در سیستم برای او تعریف شده است به اجزای مختلف در سیستم دسترسی خواهد داشت. نقشها در سیستم قابل تعریف بوده و برای هر یک از اجزا نقشهای مجاز به دسترسی بطور جداگانه تعریف خواهند شد.
نگهداری کلمات عبور بصورت رمزگذاری شده
نگهداری اطلاعات کاربر جاری و اطلاعات جلسه در سرور
جدا بودن مسیر نگهداری فایلها از مسیر ارایه خدمات وب نرم افزار
قابلیت محدود کردن دسترسی بر اساس IP درخواست کننده
اشتراک گذاری منابع
یکی از نیازهای کتابخانه بزرگ و کتابخانههای مرکزی ، دسترسی به اطلاعات زیر کتابخانهها و کتابخانههای متصل به توسط کاربران بدون حضور فیزیکی در کتابخانه زیر مجموعه میباشد. این قابلیت از سیستم مدیریت کتابخانه الکترونیکی کارا، این امکان را به کاربران یک کتابخانه مجازی میدهد که بدون مراجعه به پایگاه یک کتابخانه مجازی دیگر، از درون سیستم جاری به منابع موجود در یک کتابخانه مجازی دیگر دسترسیهایی مانند جستجو در کتابها و مطالعه کتاب داشته باشند.
این امکان با استفاده از تکنولوژی XML Web Services پیاده سازی شده است. این تکنولوژی به علت استفاده از قالب XMl برای تبادل دادهها، امکان اجرای روالها را از راه دور، با سرعت بالا و با کمترین حجم تبادل داده و از طریق پروتکل استاندارد و همگانی HTTP فراهم میسازد. به همین منظور در سیستم کتابخانه مجازی واسطهایی برای ارائه این خدمات در نظر گرفته شده که سایر کتابخانههای مجازی (حتی نرم افزارهای دیگر) خواهند توانست با استفاده از آن از برخی امکانات سیستم کتابخانه الکترونیکی کارا استفاده نمایند.
نکته مهم در این سرویس امنیت سیستم میباشد. به علت ارائه این خدمات از طریق وب، احتمال خطر سوء استفاده یا خرابکاری در سیستم افزایش پیدا میکند. برای رفع این مشکل نیز تدابیر لازم و کافی در نظر گرفته شده و با تعیین سطوح دسترسی لازم و نیز کدگذاری دادههای انتقالی ، جلوی این خطرات نیز گرفته خواهد شد.
این امکان با استفاده از تکنولوژی XML Web Services پیاده سازی شده است. این تکنولوژی به علت استفاده از قالب XMl برای تبادل دادهها، امکان اجرای روالها را از راه دور، با سرعت بالا و با کمترین حجم تبادل داده و از طریق پروتکل استاندارد و همگانی HTTP فراهم میسازد. به همین منظور در سیستم کتابخانه مجازی واسطهایی برای ارائه این خدمات در نظر گرفته شده که سایر کتابخانههای مجازی (حتی نرم افزارهای دیگر) خواهند توانست با استفاده از آن از برخی امکانات سیستم کتابخانه الکترونیکی کارا استفاده نمایند.
نکته مهم در این سرویس امنیت سیستم میباشد. به علت ارائه این خدمات از طریق وب، احتمال خطر سوء استفاده یا خرابکاری در سیستم افزایش پیدا میکند. برای رفع این مشکل نیز تدابیر لازم و کافی در نظر گرفته شده و با تعیین سطوح دسترسی لازم و نیز کدگذاری دادههای انتقالی ، جلوی این خطرات نیز گرفته خواهد شد.
برتری های نامک نسبت به سیستم های مشابه
نگهداری کتابها بصورت یک شکل و یکپارچه در قالب PDF
کتابها و مجلات به شکل یکپارچه تبدیل شده و در قالب فایلهای PDF نگهداری خواهد شد. امکان نگهداری تمام صفحات یک فصل از کتاب در یک فایل و نیز مشاهده آن بصورت کاملا مشابه اصل را نیز فراهم مینماید.
سرعت بسیار بالای جستجو در اسناد
به علت تبدیل اسناد به PDF و نگهداری آنها بصورت فایل بر روی دیسک سخت، و نیز اندیس گذاری (Indexing) بر روی این فایلها سرعت جستجو در متن این اسناد به شکل قابل ملاحظه ای بالاتر خواهد رفت.
قابلیت جستجو در متن اسناد علاوه بر مشخصات کتاب
مهمترین برتری این سیستم قابلیت جستجو در متن کتاب بوده و نیاز به نگهداری دادههای اضافی نیست. با اسکن اصل کتاب؛ تبدیل آن به یک تصویر و تبدیل تصویر بدست آمده به متن قابل جستجو (OCR) امکانپذیر میباشد. در نتیجه حجم دادههای ذخیره شده کاهش خواهد یافت.
مبتنی بودن بر وب (Web Based) بصورت کامل
تمام بخشهای اين سيستم به صورت کاملا مبتنی بر وب بوده و قابل دسترسی همزمان توسط تعداد نامحدودی (در تئوری) کاربر و از هر نقطه ای از جهان خواهد بود.
برخورداری از سيستم مديريت محتوی (CMS)
با استفاده از اين قابليت مدير سيستم می تواند به راحتی ساختار و محتويات پايگاه اطلاع رسانی کتابخانه مجازي را بصورت برخط (Online) و بدون نياز به دانش فنی خاص تغيير دهد.
زیبایی ظاهری و کاربری آسان
در مقایسه با سایر سیستم های مشابه علاوه بر قابلیت های استاندارد در عملکرد و ساختار داخلی نرم افزار، دارای ظاهری کاربر پسندتر بوده، استفاده و درک آن توسط کاربر بسیار ساده و روان است. مدیریت این سیستم نیز به سادگی و توسط کاربران غیرمتخصص قابل انجام است.